ข้อห้ามคนท้อง 1-3 เดือนแรกคือข้อกำหนดที่ช่วยให้คุณแม่มีร่างกายแข็งแรงและลดผลกระทบหรือความเสี่ยงต่างๆ ที่อาจเกิดกับครรภ์ได้ เพราะร่างกายของคนท้องจะเปลี่ยนแปลงไปเรื่อยๆ จึงมีข้อห้ามที่ควรระวังหลายอย่าง โดยแต่ละช่วงอายุครรภ์จะมีความเปลี่ยนแปลงที่แตกต่างกันไป แต่ในช่วง 1-3 เดือนแรกซึ่งเป็นช่วงที่ทารกกำลังเริ่มสร้างระบบและอวัยวะต่างๆ นั้นสำคัญที่สุด
ข้อห้ามคนท้อง 1-3 เดือนแรกที่คุณแม่ควรรู้
ข้อห้ามคนท้อง 1-3 เดือนแรกประกอบไปด้วยข้อห้าม 7 อย่าง ที่จะช่วยให้พัฒนาการทารกในครรภ์เหมาะสมและทำให้ลูกน้อยสามารถสร้างอวัยวะต่างๆ ได้อย่างเต็มที่และเติบโตได้ดีตามแต่ละช่วงอายุ คุณแม่จึงควรใส่ใจข้อห้ามเหล่านี้เป็นพิเศษ
1.งดสูบบุหรี่หรือดื่มแอลกอฮอล์
ข้อห้ามคนท้อง 1-3 เดือนข้อแรกคือการงดสูบบุหรี่หรือดื่มแอลกอฮอล์ เพราะส่วนผสมต่างๆ ในเครื่องดื่มมึนเมาตลอดจนสารเสพติดเหล่านี้สามารถส่งผลกระทบต่อทารกในครรภ์ได้โดยตรง ทำให้มีพัฒนาการที่ไม่เหมาะสม อาจเกิดความผิดปกติต่างๆ คลอดก่อนกำหนด ตลอดจนมีความเสี่ยงแท้งได้อีกด้วย
2.ห้ามรับประทานอาหารที่อาจเป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์
การเลือกรับประทานอาหารให้เหมาะสม จะช่วยให้ทารกในครรภ์มีพัฒนาการสมวัย แต่การรับประทานอาหารที่เป็นโทษ อาจส่งผลให้เกิดความผิดปกติต่างๆ ต่อทารกในครรภ์หรืออาจถึงขั้นเสี่ยงแท้งได้ โดยอาหารที่อาจเป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์ เช่น
- นมที่ยังไม่ผ่านการพาสเจอไรซ์
- เนื้อสัตว์แปรรูป
- อาหารที่ยังไม่ผ่านการปรุงสุก
3.หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารมากหรือน้อยจนเกินพอดี
การรับประทานอาหารที่มากจนเกินพอดี อาจทำให้คุณแม่มีน้ำหนักตัวเพิ่มเร็วเกินไปจนเกิดภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ที่มีผลกระทบต่อทารกในครรภ์ เช่น ความดันโลหิตสูง และอาจทำให้ทารกเกิดมาพร้อมกับโรคอ้วนได้อีกด้วย ในขณะที่การรับประทานอาหารที่น้อยเกินไปจะทำให้ทารกได้รับสารอาหารไม่เพียงพอและไม่สามารถพัฒนาร่างกายส่วนต่างๆ ได้อย่างเต็มที่
4.ไม่ออกกำลังกายหนักจนเกินไป
การออกกำลังกายอย่างหักโหมหรือออกกำลังกายหนักเกินไปจะทำให้ร่างกายของคุณแม่มีอุณหภูมิสูงจนเกิดความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์ และหากออกกำลังกายจนเหนื่อยหอบ หายใจไม่ทัน ก็อาจทำให้ทารกขาดออกซิเจนได้ ดังนั้นจึงควรออกกำลังกายเบาๆ แต่ออกต่อเนื่องแทน เช่นการเล่นโยคะ
5.หลีกเลี่ยงเรื่องราวที่อาจทำให้คุณแม่เครียด
ความเครียดเป็นปัจจัยสำคัญที่อาจทำให้ทารกในครรภ์มีอาการผิดปกติรวมไปถึงเสี่ยงแท้งได้ เพราะร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนความเครียดออกมา ทำให้ทารกได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอและมีความเสี่ยงต่อโรคต่างๆ สูงขึ้น ดังนั้นคุณแม่ควรหากิจกรรมทำและพยายามพักผ่อนให้เพียงพออยู่เสมอ
6.ไม่รับประทานยาหากไม่จำเป็น
การรับประทานยาบางชนิดจะส่งผลต่อพัฒนาการของลูกน้อยโดยตรง เพราะฤทธิ์หรือผลข้างเคียงของยาบางประเภทจะทำให้ทารกเจริญเติบโตช้าหรือหยุดพัฒนาการบางส่วน กระทั่งยาสามัญประจำบ้านอย่างยาแอสไพริน และไอบูโพรเฟนก็ยังอาจก่อให้เกิดอันตรายได้ ดังนั้นคุณแม่จึงควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งก่อนจะใช้ยาใดๆ
7.หลีกเลี่ยงการอยู่ในสถานที่เสี่ยงหรือพฤติกรรมเสี่ยง
การอยู่ในสถานที่เสี่ยงหรือทำพฤติกรรมเสี่ยงสามารถส่งผลกระทบต่อทารกในครรภ์ได้โดยตรง
- สถานที่เสี่ยง เช่น สถานที่ที่มีความร้อนสูงจัดอย่างห้องซาวน่า จะทำให้อุณหภูมิในร่างกายสูงจนเกิดอันตรายต่อทารกในครรภ์ได้
- พฤติกรรมเสี่ยง เช่นการเจาะหรือสักตามร่างกายขณะตั้งครรภ์เพราะมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อได้ การอยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วยที่เป็นโรคติดต่อ
วิธีดูแลตัวเองเบื้องต้นในระยะ 1-3 เดือนแรก
ขณะที่คุณแม่กำลังท้องอ่อนๆ การออกกำลังกายเบาๆ และพักผ่อนให้เพียงพอจะช่วยให้คุณแม่มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง และมีสุขภาพจิตใจที่ดี ทั้งนี้คุณแม่บางคนอาจมีอาการคนแพ้ท้องในระยะแรก ดังนั้นการเลือกรับประทานอาหารที่เหมาะสม เช่นอาหารคนท้อง จะช่วยบรรเทาอาการคนแพ้ท้องได้ และช่วยเสริมพัฒนาการของลูกน้อยในครรภ์ได้อย่างเหมาะสม
นอกจากนี้การตรวจสุขภาพลูกน้อยตั้งแต่อยู่ในครรภ์ก็จะช่วยให้คุณแม่เตรียมพร้อมรับมือสถานการณ์ต่างๆ ได้ดียิ่งขึ้น เช่นการตรวจโดยใช้ G-Nipt ซึ่งจะช่วยให้คุณแม่สามารถทราบความเสี่ยงโรคทางพันธุกรรมต่างๆ เช่นโรคดาวน์ซินโดรมได้ โดยมีความปลอดภัยสูง และตรวจได้ตั้งแต่ช่วงระยะเวลา 10-20 สัปดาห์แรก จึงทำให้คุณแม่มีเวลาเตรียมตัวและปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำเพิ่มเติมได้อย่างทันท่วงที
สรุป
สำหรับคุณแม่มือใหม่ การดูแลตัวเองโดยการหลีกเลี่ยงข้อห้ามคนท้อง 1-3 เดือนแรก จะช่วยลดความเสี่ยงที่ทารกจะมีความผิดปกติต่างๆ ตลอดจนการเสี่ยงแท้งได้ นอกจากนี้ยังช่วยให้คุณแม่มีสุขภาพแข็งแรง และช่วยให้ลูกน้อยมีพัฒนาการที่เติบโตเหมาะสมตามแต่ละช่วงอายุครรภ์ได้อีกด้วย ดังนั้นคุณแม่ทุกคนจึงควรหลีกเลี่ยงข้อห้ามคนท้อง 1-3 เดือนแรกอย่างเคร่งครัดและปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเมื่อเกิดข้อสงสัยต่างๆ ในทันที
References:
8 ข้อห้ามคนท้อง 1–3 เดือน สิ่งที่คุณแม่ควรระวังเพื่อลูกน้อยในครรภ์., Available from: https://www.pobpad.com/8-ข้อห้ามคนท้อง-1-3-เดือน-สิ
เรืออากาศเอกหญิง พญ. ภัทรพร ภู่ทอง., 10 ข้อห้ามที่ “คนท้อง” ต้องรู้., Available from: https://www.samitivejhospitals.com/th/article/detail/10ข้อห้ามคนท้องต้องรู้